Το κράτος των Εσκιμώων

Η Γροιλανδία καταργεί πλέον και τους τελευταίους δεσμούς της με τη Δανία


Ένα νέο κράτος γεννιέται, μεγάλο όσο έξι Γερμανίες και με πληθυσμό μόλις 57.000 κατοίκους. Η Γροιλανδία, η χώρα των πάγων, διαρρηγνύει τους δεσμούς της με τη μητρική της Δανία και γίνεται η πρώτη χώρα των Ινουίτ (όπως ονομάζονται πλέον οι Εσκιμώοι). Έως το τέλος του χρόνου θα διεξαχθεί το σχετικό δημοψήφισμα, αλλά το αποτέλεσμά του είναι από τώρα γνωστό.

Η γλώσσα των Ινουίτ, η οποία έχει 49 λέξεις για το χιόνι στις διάφορες καταστάσεις του, θα είναι η επίσημη αυτού του καινούργιου, παγωμένου κράτους. Η Γροιλανδία, το μεγαλύτερο νησί του κόσμου, άρχισε από την Τρίτη να καταργεί και τους τελευταίους δεσμούς της με τη Δανία, της οποίας αποτελούσε μέρος από το 1721. Θα γίνει ένα κυρίαρχο κράτος βασισμένο στα τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου, πολύτιμων μετάλλων και άλλων πρώτων υλών που διαθέτει. Για πρώτη φορά στον κόσμο μετά την περίοδο της αποικιοκρατίας, ένα ευρωπαϊκό κράτος, η Δανία, θα χάσει με την απόσχιση της Γροιλανδίας το 98% του εδάφους του.

Την Τρίτη υπογράφηκε μια συνθήκη ανάμεσα στον συντηρητικό Δανό πρωθυπουργό Άντερς Φογκ Ράσμουσεν και τον κυβερνήτηπρωθυπουργό της (αυτοκυβερνώμενης από το 1979) Γροιλανδίας, τον σοσιαλδημοκράτη Χανς Ένοκσεν. Έως το τέλος του χρόνου, ένα δημοψήφισμα στη Γροιλανδία και μία ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο της Δανίας θα βάλουν τη Γροιλανδία στον δρόμο μιας βήμα προς βήμα ανεξαρτησίας. Οι Δανοί θα εξακολουθήσουν να διαχειρίζονται μόνο την εξωτερική πολιτική, και αυτό προσωρινά, όπως έγινε με το Δουβλίνο όταν ανεξαρτητοποιήθηκε από το Λονδίνο. Όμως ακόμη βρισκόμαστε στην αρχή. Η πρωτεύουσα της Γροιλανδίας, το Νούουκ, έχει μόλις 15.000 κατοίκους και μόνο δύο πολυτελή εστιατόρια. Η Δανία εξακολουθεί να επιδοτεί το Νούουκ με 3 δισ. κορώνες ετησίως (περίπου 400 εκατ. ευρώ). Τα φορτηγά Αirbus των σκανδιναβικών αερογραμμών SΑS μεταφέρουν καθημερινά στη Γροιλανδία τα πάντα, από φρούτα μέχρι μπίρες και φάρμακα. Και τα F16 της δανικής πολεμικής αεροπορίας εξακολουθούν να περιπολούν τους ουρανούς του μελλοντικού κράτους των Ινουίτ. Το άφθονο πετρέλαιο και οι άλλες πρώτες ύλες θα είναι η βάση της κυριαρχίας, υποσχέθηκε ο σοσιαλδημοκράτης Ένοκσεν. «Πρέπει να υπερασπιστούμε το δικαίωμα της ιδιοκτησίας των Γροιλανδών επί των φυσικών πόρων τους», τόνισε. Δεν είναι όμως μόνο θέμα χρημάτων, αλλά και μιας κουλτούρας πολύ διαφορετικής από την ευρωπαϊκή. «Το κυνήγι της φώκιας, του θαλάσσιου ίππου, της φάλαινας είναι για μας μέρος της καθημερινότητας, το να τρώμε κρέας φάλαινας ή προσούτο φώκιας είναι παράδοση», εξηγεί στον απεσταλμένο της «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ» ο Γιομπ Χέλμαν, επαγγελματίας κυνηγός με δανέζικο όνομα που μιλάει τη γλώσσα των Ινουίτ. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Κοπεγχάγη μας αντιμετωπίζουν σαν βαρβάρους. Μα ποιοι είναι αυτοί οι Ευρωπαίοι που έρχονται στα νερά μας με τους αλιευτικούς στόλους τους και μας κλέβουν το ψωμί;», λέει ο Κουπίκ Κλάιστ, βουλευτής και πρόεδρος του ριζοσπαστικού αριστερού Κόμματος για την Ανεξαρτησία.

Δύσκολος ο δρόμος
Ο δρόμος προς την ανεξαρτησία θα είναι δύσκολος, καθώς υπάρχουν πολλοί φτωχοί και λίγοι νέοι που έχουν τα προσόντα για να αποτελέσουν μια μελλοντική ηγετική τάξη. Όμως σχηματίζονται νέες κοινωνικές ομάδες από ανθρώπους όπως ο Μπγιάρκε ντε Ρενουάρ. Είναι Δανός, παντρεύτηκε μια Γροιλανδή και δεν καταλαβαίνει τίποτε από την τοπική γλώσσα. «Τα παιδιά μου, όμως, τη μιλούν θαυμάσια», λέει. «Είναι η αυριανή ταυτότητά τους».


"TA NEA" Πέμπτη, 8 Μαΐου 2008