Το βαρύ ωράριο των Ελλήνων μαθητών

Εκτός από τα φροντιστήρια, τα ιδιαίτερα και τις ξένες γλώσσες, έχουν εβδομαδιαίως τις περισσότερες ώρες μαθημάτων στην Ευρώπη
Του Αποστολου Λακασα

«Μου αρέσει το σχολείο, αλλά πραγματικά πολλές φορές νιώθω τόσο κουρασμένη στο τέλος της ημέρας...». Η 15χρονη Νίνα Τριανταφύλλου, αριστούχος έως τώρα στα μαθήματά της, μιλώντας στην «Κ» δεν έκρυψε την αδημονία επιστροφής στα θρανία ούτε όμως και το άγχος της για τον καθημερινό αγώνα δρόμου που αρχίζει την προσεχή Πέμπτη, ημέρα έναρξης του σχολικού έτους. Η Νίνα είναι χαρακτηριστική εκπρόσωπος της μαθητικής γενιάς της. Το πρωί στο σχολείο, ακολουθούν το απόγευμα τα φροντιστήρια και μετά το διάβασμα για την επόμενη ημέρα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, οι Ελληνες μαθητές αφιερώνουν πολύ περισσότερες ώρες εβδομαδιαίως στο σχολείο από τους Ευρωπαίους συνομηλίκους τους. Και δεν είναι μόνο τα σχολικά μαθήματα. Ερευνα δείχνει ότι ένας 15χρονος, μετά τις ώρες του σχολείου, έχει τουλάχιστον 4 ώρες καθημερινά φροντιστήριο, το οποίο επιβαρύνει το καθημερινό του πρόγραμμα που περιλαμβάνει και τις ώρες του διαβάσματος. Αποτέλεσμα είναι να μένει ελάχιστος χρόνος για ξεκούραση. Οι Ελληνες μαθητές εργάζονται περισσότερο και από έναν φιλόδοξο επαγγελματία!

Οι ώρες διδασκαλίας

Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα ενδεικτικά στοιχεία της Διεύθυνσης Ευρωπαϊκής Ενωσης του υπουργείου Παιδείας, οι Ελληνες μαθητές τόσο στο δημοτικό όσο και στο γυμνάσιο έχουν τις περισσότερες ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως. Συνολικά, οι μαθητές δημοτικού έχουν 29 ώρες διδασκαλίας κατά μέσο όρο, ενώ στη Φινλανδία 25,5 ώρες και ακολουθούν η Γερμανία, η Εσθονία και η Πορτογαλία με 25 ώρες. Στην υποχρεωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση τα Ελληνόπουλα έχουν 35 ώρες διδασκαλίας κατά μέσο όρο την εβδομάδα. Ακολουθούν οι μαθητές στη Φινλανδία και τη Γερμανία με 31 ώρες την εβδομάδα. Οι Ελληνες, λοιπόν, έχουν το πιο βαρύ σχολικό ωράριο.

Και να ήταν μόνο αυτό! Οι μαθητές συνεχίζουν με τα φροντιστήρια ξένων γλωσσών και άλλες δραστηριότητες όπως ο χορός, η μουσική κ.λπ. Ενδεικτικό είναι ότι από παλαιότερη έρευνα που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Εμπειρικής Εκπαιδευτικής Ερευνας του τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (σε 800 μαθητές από 27 δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια) προκύπτει ότι ο ένας στους τρεις μαθητές (ακριβές ποσοστό 36,2%) γυμνασίου και λυκείου πηγαίνει σε οργανωμένο φροντιστήριο (δηλαδή, όχι σε ιδιαίτερα μαθήματα) για την προετοιμασία των σχολικών μαθημάτων από πέντε έως και 10 ώρες την εβδομάδα.

Πολλές από τις απογευματινές ώρες αφιερώνονται από τους μαθητές στην εκμάθηση ξένης γλώσσας. Σύμφωνα με την έρευνα, το 56,4% πηγαίνει έως 5 ώρες εβδομαδιαίως σε φροντιστήριο ξένων γλωσσών, ενώ το 38,7% των μαθητών παρακολουθεί μαθήματα ξένης γλώσσας.

Απουσιάζει η χαρά

«Στο σημερινό σχολείο κυριαρχούν η πίεση για υψηλούς βαθμούς και υψηλές επιδόσεις, το άγχος των μαθητών, η απουσία χαράς και ικανοποίησής τους, η πίεση για εξάντληση της διδακτέας και εξεταστέας ύλης, η απουσία εποικοδομητικής συνεργασίας και παιδαγωγικής σχέσης εκπαιδευτικού - μαθητών, η απουσία ελεύθερου χρόνου στους μαθητές για να ικανοποιήσουν τα προσωπικά ενδιαφέροντα, οι ψυχικές επιβαρύνσεις, όπως εσωστρέφεια, ανασφάλεια, απάθεια, αδιαφορία, επιθετικότητα κ.ο.κ.» ανέφερε στην «Κ» ο καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Χαράλαμπος Κωνσταντίνου. Και συμπλήρωσε: «Δηλαδή, έχουμε ένα μαθητή που τον πιέζουμε να βρίσκεται εκτός των φυσικών ορίων αντοχής και από τον οποίο διαρκώς απαιτούμε υψηλές επιδόσεις επιτυχίας. Εχουμε ένα μαθητή που εργάζεται περισσότερο και από έναν ενήλικα εργαζόμενο»!

Αντιδράσεις στη Γαλλία για το τετραήμερο

Τις αντιδράσεις συνδικαλιστών προκαλεί η απόφαση της γαλλικής κυβέρνησης να μειώσει τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας σε νηπιαγωγεία και δημοτικά. Ετσι, τα γαλλικά σχολεία θα λειτουργούν 24 ώρες την εβδομάδα (από 26 μέχρι σήμερα) και πια δεν θα γίνονται μαθήματα τα Σάββατα. Το εβδομαδιαίο πρόγραμμα διαμορφώνεται σε έξι σχολικές ώρες κάθε Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή.

Στόχος της κυβέρνησης είναι η απελευθέρωση δύο επιπλέον ωρών διδασκαλίας την εβδομάδα, που θα αξιοποιηθούν για μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας.

Τις διαφωνίες τους εξέφρασαν, όμως, ειδικοί που εκτιμούν ότι η κατάργηση των μαθημάτων το Σάββατο, χωρίς αντίστοιχη μείωση του χρόνου διακοπών, οδηγεί τους Γάλλους μαθητές στην ημιμάθεια. Το αποτέλεσμα σύμφωνα με αυτούς είναι ότι οι ημέρες διδασκαλίας δεν θα ξεπερνούν τις 140 τον χρόνο, ενώ στην Ιαπωνία ο αριθμός τους είναι 210, στην Ιταλία 200 και στις χώρες της Σκανδιναβίας 190.

Ο πρώην επιθεωρητής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, Ζορζ Φωτεινός, συγγραφέας του βιβλίου «Οργανώνοντας το σχολικό χρόνο», υποστηρίζει ότι η σχολική εβδομάδα των τεσσάρων ημερών θα έχει αρνητικές επιπτώσεις όχι μόνον στη μάθηση, αλλά και στην ίδια τη ζωή των μικρών μαθητών. Τα βράδια της Τρίτης και της Παρασκευής, οι μαθητές θα ξενυχτούν περισσότερο. Ο βιολόγος Ιμπέρ Μοντανιέ, πρώην διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Inserm (Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Ιατρικής Ερευνας), υπογραμμίζει στο περιοδικό Express ότι είναι «ψυχολογικά και σωματικά αδύνατο τα παιδιά να έχουν την απαιτούμενη ικανότητα συγκέντρωσης για έξι συνεχόμενες ώρες».