Της ΜΑΡΙΑΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΚΗ
Η υπόθεση της μονής Βατοπεδίου, οι σκανδαλώδεις ανταλλαγές, οι off shore εταιρείες και η διακίνηση εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, έφεραν και πάλι στην επικαιρότητα το ζήτημα της έκτασης και της αξίας της εκκλησιαστικής περιουσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.
«Αμύθητα πλούτη» θεωρεί η κοινή γνώμη ότι έχει στην κατοχή της η Εκκλησία της Ελλάδος. «Μας έμειναν ψίχουλα, με τα οποία πρέπει να επιτελέσουμε και το προνοιακό μας έργο», απαντούν οι εκκλησιαστικοί παράγοντες, χωρίς να πείθουν την κοινή γνώμη, που είναι καχύποπτη και, μετά τα τελευταία γεγονότα, εχθρική στους ισχυρισμούς της Εκκλησίας.
Ποια είναι η αλήθεια;
Στο εμπορικό κέντρο
Οπως προκύπτει από μια λεπτομερή καταγραφή που έκανε πρόσφατα ο υπεύθυνος της Οικονομικής Υπηρεσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αντ. Ζαμπέλης, η περιουσία αυτή είναι εντυπωσιακή. Πρόκειται για απαρίθμηση των ακινήτων της Κεντρικής Υπηρεσίας της Εκκλησίας, στην οποία δεν συμπεριλαμβάνεται η περιουσία μητροπόλεων, μονών, προσκυνημάτων και ναών.
* Μόνο στην Αθήνα διαθέτει 171 κατοικίες και 200 καταστήματα. Πάνω από 50 καταστήματα βρίσκονται στο εμπορικό κέντρο της Αθήνας.
Τα συνολικά τετραγωνικά μέτρα των επαγγελματικών χώρων στην Αθήνα υπολογίζονται σε 34.459. Και στη Θεσσαλονίκη σε 25.500.
**Τα οικόπεδα που είναι εντός σχεδίου έχουν καταμετρηθεί σε 299 στην Αττική και το εμβαδόν τους ανέρχεται σε 1.443.518 τ.μ.
**Τα εκτός σχεδίου φθάνουν τα 19.000.000 τ.μ. Ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα, σ' αυτή την κατηγορία- πλην Θεσσαλονίκης- έχουν καταγραφεί 30,7 εκατ. τ.μ. στο σύνολό τους.
**Η Εκκλησία διαθέτει εντυπωσιακά ακίνητα σε περιοχές με υψηλές τιμές, όπως για παράδειγμα στην Πλατεία Συντάγματος το ξενοδοχείο «Ηλέκτρα», λίγο πιο κάτω στην οδό Μητροπόλεως το παλιό κτίριο του υπουργείου Παιδείας, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας έκταση δίπλα στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, στο Κολωνάκι, στην Πλατεία Κλαυθμώνος κ.λπ.
Το real estate, πάντως, έχει πλέον μπει για τα καλά στη ζωή των κληρικών. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Αντ. Ζαμπέλης είναι ειδικός και προέρχεται από το τραπεζικό real estate.
Ο νέος μάνατζερ της Εκκλησίας υποστηρίζει ότι «η περιουσία προέρχεται από αγορές, δωρεές και κληρονομιές, κυρίως μοναχών που αφήνουν τα περιουσιακά τους στοιχεία στην Εκκλησία, μόλις εισέλθουν στον μοναχικό βίο. Επίσης, από το Δημόσιο με παραχωρήσεις που γίνανε με παροχή χιλιάδων στρεμμάτων ιδιοκτησίας της».
Ο Αντ. Ζαμπέλης θεωρεί ότι η εκκλησιαστική περιουσία πέρασε από μεγάλες «περιπέτειες» από το 1836 μέχρι και πρόσφατα και επισημαίνει τις παραχωρήσεις και τις προσφορές που έκανε η Εκκλησία προς όφελος της πολιτείας: «Αλλοτε έδωσε γη για να χτιστούν τα μεγαλύτερα νοσοκομεία», λέει, «κι άλλοτε για να εγκατασταθούν ακτήμονες, όπως για παράδειγμα οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής». Και προσθέτει:
«Παρά τα μεγέθη που εμφανίζονται, το μεγαλύτερο μέρος των περιουσιακών στοιχείων έχει δεσμεύσεις ή περιορίζεται από διάφορα εμπόδια, όπως, για παράδειγμα, τους καταπατητές. Πολλοί έχουν γίνει πάμπλουτοι εις βάρος της Εκκλησίας, καταπατώντας εκτάσεις της, κατά τον πιο βάναυσο τρόπο.
»Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, όταν δεν εκμεταλλεύονται την εκκλησιαστική περιουσία, τη διεκδικούν χωρίς αποζημιώσεις. Συχνά μπλοκάρουν ιδιοκτησίες μέσα στον αστικό ιστό, διεκδικώντας τις άλλοτε ως χώρο πρασίνου και άλλοτε αθλοπαιδιών, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αξιοποιηθούν.
