Η ύφεση στην κτηματαγορά είναι τόσο μεγάλη που η χρονιά κλείνει με «βουτιά» τουλάχιστον κατά 50% στις πωλήσεις νεόδμητων κατοικιών.
Οπως τονίζει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κατασκευαστικών Επιχειρήσεων, Δ. Καψιμάλης, το μεγαλύτερο πρόβλημα, εκτός από τις εταιρείες του κλάδου, θα αντιμετωπίσουν οι χιλιάδες εργαζόμενοι στην οικοδομή.
«Περίπου ένα εκατ. εργατοτεχνίτες και άλλες ειδικότητες που απασχολούνται στην οικοδομή κινδυνεύουν να μείνουν στον αέρα. Μάλιστα, χιλιάδες από αυτούς, στη συντριπτική τους πλειονότητα αλλοδαποί, δεν κάνουν ούτε δέκα ημερομίσθια τον μήνα. Είναι τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα που η κυβέρνηση θα βρει μπροστά της», καταλήγει.
Παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για περισσότερα από 120.000 διαμερίσματα απούλητα, ενώ άλλοι ανεβάζουν αυτό τον αριθμό στις 200.000. Επίσης, ο τζίρος της αγοράς από 20 - 25 δισ. ευρώ που ήταν τα προηγούμενα χρόνια έχει πέσει κάτω από 8 δισ. ευρώ, δείγμα της κρίσης που επικρατεί.
Παράλληλα, η οικοδομική δραστηριότητα την περίοδο Ιανουάριος - Σεπτέμβριος 2008 έχει μειωθεί κατά 15,6% στο σύνολο των αδειών, ενώ στην Αττική το ποσοστό αυτό φτάνει το 23,3%.
Αιτία της κατάρρευσης της οικοδομής είναι αφενός η μηδενική ζήτηση που αυξάνει το απόθεμα των κατοικιών και αφετέρου η εντολή που έχουν λάβει οι εργολάβοι να μην προχωρούν σε νέες ανεγέρσεις σπιτιών αν δεν έχουν «ξεφορτωθεί» το 70% του στοκ των ακινήτων που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους.
Σε ό,τι αφορά τις τιμές των σπιτιών, οι παράγοντες της αγοράς παραδέχονται ότι υπάρχει μικρή υποχώρηση, ωστόσο, το ποσοστό γίνεται μεγαλύτερο και μπορεί να φτάσει το 20%, ανάλογα με την περιοχή. Γενναίες είναι και οι προσφορές προσέλκυσης των πελατών, όπως δωρεάν πάρκινγκ, αποθήκες, τέλη σύνδεσης με τα δίκτυα κ.λπ.
Σε επιστολή που έστειλαν στον πρωθυπουργό, εργολάβοι και συμβολαιογράφοι, μεταξύ άλλων, ζητούν:
1. Μείωση των συντελεστών εμπορικότητας και των τιμών ζώνης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε όσους δήμους και συνοικίες της χώρας είναι αδικαιολόγητα υψηλές και υπερβαίνουν σήμερα τις αγοραίες, ιδιαίτερα στα καταστήματα και επαγγελματικά κτίρια του κέντρου της Αθήνας, ξενοίκιαστα γραφεία και αποθήκες.
2. Αναστολή του «πόθεν έσχες» για αγορά και ανοικοδόμηση ακινήτων για μια τριετία, ήτοι μέχρι 31.12.2011, με ετήσιο όριο, ώστε να ενθαρρυνθεί η ανοικοδόμηση και αγορά ακινήτων, χωρίς να οδηγεί και σε νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.
3. Παράταση της προθεσμίας υπογραφής οριστικών συμβολαίων, όπου υπάρχει προσύμφωνο συνταχθέν προ του 2000 (η τελευταία προθεσμία έληξε το 2007).
4. Μείωση του ΕΤΑΚ για τα αδιάθετα κτίσματα των οικοδομικών εταιρειών από 6ο/οο σε 1ο/οο, όσο και για τις ατομικές επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα.
5. Επίσπευση της ένταξης νέων περιοχών στα σχέδια πόλεων.
6. Κατάργηση της απαγόρευσης σύστασης κάθετης συνιδιοκτησίας, εφόσον έχει εκδοθεί άδεια οικοδομής που επιβάλλει ή επιτρέπει τη διάσπαση του όγκου των κτιρίων.
7. Νομοθετική επίλυση του προβλήματος, που δημιουργήθηκε με την υπ’ αριθμόν 1828/2008 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ώστε να διευκολυνθεί η δόμηση εντός ορίων οικισμών προ-υφισταμένων του 1923 ή κάτω των 2.000 χιλιάδων κατοίκων, με άφεση δρόμων στην κοινή χρήση.
8. Για να εκδοθεί οικοδομική άδεια, να θεωρούνται ως κοινόχρηστοι οι δρόμοι που απεικονίζονται σε σχεδιαγράμματα ή αναφέρονται σε συμβόλαια πριν από την έναρξη ισχύος του Ν. 651/1977, χωρίς να απαιτείται απόδειξη ότι προϋπήρχαν του 1923.
9. Επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εκτός σχεδίου ακινήτων.
10. Επαναφορά της δυνατότητας νομιμοποίησης χώρων λόγω αλλαγής χρήσης με μεταφορά συντελεστή δόμησης.
11. Νομιμοποίηση αυθαιρέτων κτισμάτων με εφάπαξ πολεοδομικό πρόστιμο, ίσο με το κόστος εκδόσεως της άδειας οικοδομής, πλέον 25% της αντικειμενικής αξίας των νομιμοποιούμενων τετραγωνικών μέτρων.
Η αγορά ακινήτων
Μείωση κατά 50% στις πωλήσεις νέων κατοικιών το 2008
Μείωση 20% με 30% στα συμβόλαια αγοραπωλήσεων ακινήτων
Από 120 χιλιάδες έως 200 χιλιάδες τα απούλητα σπίτια στην Ελλάδα
Μειώσεις τιμών έως και 20% σε ορισμένες περιοχές
To 2008 πουλήθηκαν 30.000 σπίτια, ενώ το 2006, 100.000 σπίτια και το 2005, 150.000
Αντιδράσεις για το ενεργειακό «χαράτσι»
Μέτωπο κατά του υπουργείου Ανάπτυξης συνέστησαν οι ιδιοκτήτες και κατασκευαστές ακινήτων για το ενεργειακό πιστοποιητικό που θα επιβληθεί υποχρεωτικά και στην Ελλάδα για όλα τα κτήρια.
Το γνωστό και ως «πράσινο χαράτσι» κανονικά θα έπρεπε να ισχύσει από 4.1.2009 όταν και η χώρα μας είναι υποχρεωμένη να θεσμοθετήσει την ενεργειακή επιθεώρηση των κτηρίων που μισθώνονται οι πωλούνται.
Σύμφωνα με τον καθηγητή πανεπιστημίου της Λωζάνης, Στ. Περδία, « η πρόταση του ΚΑΠΕ που υιοθετήθηκε από το υπουργείο και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση μέχρι την περασμένη Παρασκευή, προβλέπει αμοιβή των επιθεωρητών της τάξης των 300 ευρώ πλέον ΦΠΑ, δηλαδή 357 ευρώ για κάθε ιδιοκτησία 100 τ.μ. Για μια πολυκατοικία 1.000 τ.μ. η ενεργειακή ταυτότητα θα κοστίσει 4.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ.
Πρόκειται για δυσβάσταχτο ποσό και παρ' ότι το μέτρο είναι σωστό γίνεται με εντελώς λανθασμένο τρόπο. Ζητούμε από την κυβέρνηση να υιοθετήσει το μοντέλο που ισχύει σε άλλες χώρες, δηλαδή τη συνοπτική επιθεώρηση αντί της εκτεταμένης έτσι ώστε να κρατηθεί το κόστος στα 90 - 120 ευρώ για σπίτι 100 τ.μ.».
Κενά
Το μέτρο που σκέφτεται να θεσμοθετήσει η κυβέρνηση έχει πολλά κενά και θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα, τόνισε ο πρόεδρος των ιδιοκτητών, Στρ. Παραδιάς. Για παράδειγμα, δεν καθορίζει το τι θα γίνει με τους ημιυπαίθριους χώρους και τα κρυφά τετραγωνικά, όπως και δεν αναφέρει τι θα γίνει αν σε μια πολυκατοικία δεν συμφωνήσουν όλοι οι ιδιοκτήτες να πληρώσουν για το ενεργειακό πιστοποιητικό.
Οι φορείς της αγοράς ζητούν κίνητρα για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτήρια όπως μείωση του ΕΤΑΚ των ενεργειακά αναβαθμισμένων κτηρίων, νεόδμητων και παλαιών, κατά 50%, μείωση του φόρου μεταβίβασης κατά 50% όταν το κτήριο είναι ενεργειακά αναβαθμισμένο, σταδιακή έκπτωση εντός 5ετίας από το φορολογητέο εισόδημα των δαπανών για την αναβάθμιση του κτηρίου, μείωση του ΦΠΑ για τις εργασίες και τα υλικά που απαιτούνται.
