News

Κυριακή 5 Απριλίου 2009

To άγνωστο νόμισμα που εκθρονίζει το δολάριο

Τα Ειδικά Δικαιώματα Ανάληψης (Special Drawing Rights - SDR) αποτελούν ουσιαστικά το εικονικό νόμισμα του ΔΝΤ, μέσω του οποίου τα κράτη ενισχύουν το μετοχικό του κεφάλαιο και αποκτούν δικαίωμα ψήφου στις αποφάσεις. Δεν υπάρχει σε φυσική μορφή και η αξία του μέχρι σήμερα προέκυπτε με βάση την αξία των τεσσάρων βασικότερων νομισμάτων: Του δολαρίου, του ευρώ, του γεν και της λίρας. Για κάθε χώρα υπάρχει συμφωνημένο ανώτατο όριο SDR που μπορεί να αποκτήσει και άρα επιρροής που μπορεί να έχει στον Διεθνή Οργανισμό. Την ισορροπία αυτή αποφάσισαν, την Πέμπτη, να αλλάξουν οι G20.

Στο ανακοινωθέν αναφέρεται ότι «υποστηρίζουμε μια γενική κατανομή SDR, που θα φέρει στην παγκόσμια οικονομία 250 δισ. δολ. και θα αυξήσει τη ρευστότητα παγκοσμίως και ταυτόχρονα την άμεση έγκριση της 4ης Τροποποίησης». Πρόκειται για την αλλαγή του καταστατικού του ΔΝΤ, που εδώ και χρόνια εκκρεμεί να εγκρίνουν οι ΗΠΑ για να τεθεί σε ισχύ και αφορά την ανακατανομή των ψήφων στον Διεθνή Οργανισμό. Αναφέρεται, μάλιστα, ότι το αργότερο μέχρι τον Ιανουάριο του 2011 τα μερίδια θα πρέπει να ανακατανεμηθούν και πάλι, βάσει των ισορροπιών που θα προκύψουν.

Ο διάλογος
Εκ πρώτης όψεως πρόκειται για θρίαμβο του Πεκίνου, που με τον τρόπο αυτό θα αποκτήσει ισχυρό λόγο στο ΔΝΤ και θα δώσει σάρκα και οστά σε ένα εν δυνάμει διάδοχο του δολαρίου ως παγκόσμιο νόμισμα. Αξίζει, όμως, να αναφερθεί ότι ήδη τον Δεκέμβριο του 2007 είχε δημοσιευτεί στους Financial Times άρθρο που πρότεινε τη συγκεκριμένη λύση ως διέξοδο από την κρίση. Το υπέγραφε ο Φρεντ Μπεργκστεν, κορυφαίο στέλεχος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών στα τέλη της δεκαετίας του ’70, όταν είχε και πάλι επιχειρηθεί να ενισχυθεί ο ρόλος των SDR.Η ιδέα είναι απλή: Οι χώρες με εμπορικά πλεονάσματα είναι λογικό να συγκεντρώνουν κεφάλαια, που τα διατηρούν στο παγκόσμιο νόμισμα -το δολάριο. Όταν το αμερικανικό νόμισμα χάνει την αξία του (όπως τη δεκαετία του ’70 ή σήμερα) οι χώρες αυτές προσπαθούν να μετατρέψουν τα κεφάλαια αυτά σε κάποιο σταθερότερο νόμισμα. Έτσι, όμως, πουλάνε δολάρια και άρα ασκούν περαιτέρω πιέσεις στην ισοτιμία.

Ελεγχος ισοτιμιών
Αντίθετα, αγοράζοντας SDR οι χώρες αυτές τοποθετούν τα κεφάλαιά τους σε ένα «καλάθι» νομισμάτων, αλλά δεν επηρεάζουν την ισοτιμία του δολαρίου με τα δικά τους νομίσματα. Τα κεφάλαια, μάλιστα, που αντλεί το ΔΝΤ μέσω αυτών των SDR τοποθετούνται σε αμερικανικά ομόλογα, οπότε δεν υποχωρεί και η ζήτηση γι’ αυτά.Το 1980 το σχέδιο εγκαταλείφθηκε, καθώς το δολάριο άρχισε να ανακάμπτει, μετά τις μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων που συνόδευσαν την άφιξη του Ρόναλντ Ρέιγκαν στον Λευκό Οίκο. Η επιστροφή σε αυτό ίσως ήταν η πρόταση που μετέφερε η νέα Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον, κατά το πρώτο ταξίδι της στο εξωτερικό: Την επίσκεψή της στην Κίνα τον Φεβρουάριο
.